Zmiany w VAT: Zwolnienie z VAT dla wynajmu nieruchomości dla JST

Projekt przewiduje wprowadzenie zwolnienia od podatku dla usług w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, świadczone na rzecz:

a) jednostek samorządu terytorialnego i ich związków,

b) samorządowych jednostek organizacyjnych,

c) jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego – wyłącznie w celu wynajmu lub dzierżawy tych nieruchomości na rzecz osób fizycznych na ich własne cele mieszkaniowe.

Planowanym rezultatem wejścia proponowanych zmian w życie jest zmniejszenie obciążeń ostatecznych najemców nieruchomości wynajmowanych na cele mieszkaniowe. Obecnie – na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT zwolniony z podatku jest wyłącznie najem na rzecz tych ostatecznych najemców oraz na rzecz społecznych agencji najmu – dalej SAN.

W pozostałych przypadkach podatnicy VAT wynajmujący nieruchomości z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe na rzecz jednostek samorządu terytorialnego, ich związków, samorządowych jednostek organizacyjnych lub jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego opodatkowują tę czynność z zastosowaniem podstawowej stawki VAT (23%).

Jednocześnie ww. najemcom nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego (wynajmują oni bowiem następnie nieruchomość w celach związanych z czynnościami zwolnionymi z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, tj. z wynajmem na rzecz ostatecznych najemców w celu zaspokojenia ich potrzeb mieszkaniowych).

W konsekwencji w celu zrekompensowania kosztu VAT ww. podmioty, występujące przy kolejnej transakcji w roli wynajmującego, z reguły uwzględniają koszt VAT w kwocie czynszu. W praktyce wpływa to na zwiększenie kosztów najmu dla ostatecznych użytkowników nieruchomości i negatywnie oddziałuje na politykę mieszkaniową jednostek samorządu terytorialnego.

W związku z powyższym uzasadnione jest ułatwianie jednostkom samorządu terytorialnego realizowania prowadzonej przez nie polityki mieszkaniowej, czyli wspierania lokalnych społeczności w zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Dlatego też objęto zwolnieniem wynajem nieruchomości dokonywany na rzecz jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, samorządowych jednostek organizacyjnych oraz jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego – wyłącznie w celu wynajmu lub dzierżawy na rzecz osób fizycznych na ich własne cele mieszkaniowe.

Dotyczyć to będzie m.in. najmu dokonywanego przez Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.

Zatem w celu zniwelowania skutków braku możliwości odliczenia VAT naliczonego przy najmie lub dzierżawie mieszkań (w celach związanych z działaniami zwolnionymi z VAT) przez jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, jednoosobowe spółki samorządu terytorialnego oraz samorządowe jednostki organizacyjne uzasadnione stało się uzupełnienie katalogu czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, objętych zwolnieniem od tego podatku. Przewiduje się, że nowe rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.