Korekta deklaracji - obowiązek korekty podatku naliczonego

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury. Korekty tej dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Jak widać, w zasadzie regulacje dotyczące zarówno sposobu uznawania za uprawdopodobnionej nieściągalności danej wierzytelności, jak i termin dokonania korekty są takie same, jak w przypadku art. 89a ustawy o VAT.

Podobnie jak w komentowanej wcześniej regulacji, obowiązki te nie będą miały zastosowania do podatników, którzy uregulują zobowiązanie najpóźniej w terminie do ostatniego dnia okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności. Podobnie jak w poprzedniej regulacji, jeżeli dłużnik ureguluje zobowiązanie już po dokonaniu korekty, ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano.

Artykuł 185 dyrektywy 2006/112/WE

1. Korekta jest dokonywana w szczególności w przypadku, gdy po złożeniu deklaracji VAT nastąpi zmiana czynników uwzględnianych przy określaniu kwoty odliczenia, na przykład w przypadku anulowania zakupów lub uzyskania obniżek ceny.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, korekta nie jest dokonywana w przypadkach transakcji w całości lub częściowo niezapłaconych, w przypadku należycie udokumentowanego lub potwierdzonego zniszczenia, zagubienia lub kradzieży własności oraz w przypadku towarów przeznaczonych do przekazywania jako prezenty o małej wartości i próbki, o których mowa w art. 16.

Państwa członkowskie mogą, jednakże wymagać dokonania korekty w przypadku transakcji całkowicie lub częściowo niezapłaconych oraz w przypadku kradzieży.

Artykuł 186 dyrektywy 2006/112/WE

Państwa członkowskie określają szczegółowe przepisy wykonawcze dla art. 184 i 185.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie 3 lutego 2017 r., I FSK 1100/15, LEX nr 2252075  

Nie ma uzasadnienia stanowisko, że wobec braku uznania potrącenia przez wierzyciela nie można uznać należności za uregulowaną w rozumieniu art. 89b ustawy o VAT.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 3 lutego 2017 r., I FSK 496/15, LEX nr 2254501

Korekta złożona w trybie art. 89b ustawy o VAT nie powoduje zmiany rozliczenia podatkowego za okres, w którym podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego, lecz wpływa na rozliczenie podatkowe okresu, w którym upłynął 150 dzień od terminu płatności.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 grudnia 2016 r., I FSK 747/15, LEX nr 2227498  

Spoczywający na dłużniku obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego na podstawie art. 89b ustawy o VAT musi uwzględniać przepisy regulujące postępowanie upadłościowe, o ile zakres tego postępowania obejmuje wierzytelności (należności), których dotyczyć miałaby korekta przewidziana tym przepisem. Syndyk masy upadłości nie ma możliwości dokonania korekty na podstawie art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, bez względu na to, czy nieściągalność danej wierzytelności została uprawdopodobniona przed ogłoszeniem upadłości dłużnika, czy też po jej ogłoszeniu. Jeżeli podatnik (dłużnik) nie dokonał stosownej korekty, kiedy postępowanie upadłościowe nie było jeszcze w toku, to nie jest dopuszczalne dokonanie korekty podatku naliczonego przez syndyka w trakcie postępowania upadłościowego, z pominięciem przepisów regulujących to postępowanie.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 6 października 2016 r., I SA/Rz 581/16, LEX nr 2146790  

Pojęcie uregulowania musi być więc rozumiane jako zapłacenie, w związku z czym zwrot w przypadku nieuregulowania użyty w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT musi być rozumiany jako "w przypadku niezapłacenia". (...) Prawidłowe jest zatem stanowisko organów, że spółka nie mogła skorzystać z uregulowania wynikającego z przepisu art. 89b ust. 4 ustawy o VAT, bowiem zawarcia umowy o zwolnieniu z długu nie można uznać za uregulowanie należności po dokonaniu korekty. Ponadto z tego samego względu spółka winna dokonać korekty podatku naliczonego w kwocie 45 417,02 zł na podstawie przepisu art. 89b ust. 1 stawy o VAT. Podatnik nie może skorzystać z uregulowania wynikającego z przepisu art. 89b ust. 4 ustawy o VAT bowiem zawarcia umowy o zwolnieniu z długu nie można uznać za uregulowanie należności po dokonaniu korekty. Podatnik winien dokonać korekty podatku naliczonego na podstawie przepisu art. 89b ust. 1 u.p.t.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 9 września 2016 r., I FSK 996/16, LEX nr 2142895  

W wyniku zwolnienia z długu nie dochodzi do uregulowania należności, lecz jedynie do zwolnienia z długu. Pojęcia nieuregulowania należności nie należy traktować jako braku konieczności regulowania należności. W pojęciu tym chodzi o niezapłacenie należności, nie zaś o inne formy wygaśnięcia zobowiązania. Do nieuregulowania zobowiązania dochodzi wtedy, gdy jest ono niezapłacone, a jeżeli nie doszło do jego zapłacenia, to podatnik ma obowiązek złożyć korektę, o której mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 7 września 2016 r., III SA/Gl 197/16, LEX nr 2136788  

Ustalenie dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany zgodnie z art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, ma charakter obligatoryjny i bezwarunkowy.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 21 czerwca 2016 r. III SA/Gl 175/16, LEX nr 2098656  

1. Uprawnienie do dokonania korekty w zakresie zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym te należność uregulowano przysługuje, ale jedynie przez podmiot będący podatnikiem. Zatem, gdy spółka cywilna zostaje zlikwidowana i przestaje być podatnikiem VAT nie zostaje spełniona przesłanka z art. 89b ust. 4 ustawy o VAT do korekty w zakresie zwiększenia podatku naliczonego przez nieistniejącego już podatnika VAT.

2. Nieuzasadnionym jest wywodzenie prawa do korekty deklaracji z art. 89b ust. 4 ustawy o VAT na podstawie art. 81 o.p. Czym innym zupełnie jest bowiem korekta deklaracji dokonywana na podstawie przepisów ustawy z 1997 r. Ordynacja podatkowa, inne są podstawy faktyczne do dokonywania korekt deklaracji, a czym innym zupełnie korekta podatku naliczonego dokonywana w trybie przepisów prawa materialnego – art. 89b ust. 4 ustawy o VAT.