Czy hotel, refakturując usługi gastronomiczne, może odliczyć VAT

Autor: Łukasz Matusiakiewicz

Dodano: 18 maja 2022
  Czy hotel, refakturując usługi gastronomiczne, może odliczyć VAT

Księgowi wciąż mają problem z rozliczaniem VAT w branży hotelarskiej. Najważniejsze pytanie brzmi: czy możliwe jest odliczanie podatku naliczonego z tytułu nabywania usług gastronomicznych przez przedsiębiorcę świadczącego usługi hotelarskie, opodatkowane na zasadach ogólnych (czyli z wyłączeniem procedury szczególnej dla turystyki), w związku z kupowanymi dla klientów usługami gastronomicznymi?

Odliczenia podatku naliczonego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:

- nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób;

- usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Refakturowanie usług a odliczenie VAT

Z art. 8 ust. 2a ustawy wynika zaś, że w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Problem dotyczy jednak podatników, którzy świadczą usługi hotelowe oraz wspierające hotelarstwo.

Część firm z tej branży sprzedaje własne posiłki, inne zaś – w części bądź całości – odsprzedają usługi gastronomiczne. Mają zatem wątpliwości, czy mogą od tych zakupionych usług gastronomicznych odliczyć VAT naliczony.

Organy podatkowe nierzadko podnosiły, że w związku z tym, iż w momencie akcesji Polski obowiązywało ograniczenie prawa do odliczenia na podstawie prawa krajowego, nie stanowi to naruszenia prawa wspólnotowego.

Fiskus powoływał się też na to, że po stronie nabywcy usług mamy do czynienia z gościem hotelowym, a nie z turystą, więc podatnik nie świadczy na rzecz nabywcy kompleksowego świadczenia stanowiącego usługę turystyczną w rozumieniu ustawy o VAT.

Przeczytaj także:  

Odliczanie VAT w branży hotelarskiej

Istotą sporu jest więc to, czy możliwe jest odliczanie podatku naliczonego z tytułu nabywania usług gastronomicznych przez przedsiębiorcę świadczącego usługi hotelarskie opodatkowane na zasadach ogólnych (czyli z wyłączeniem procedury szczególnej dla turystyki – zob. art. 119 ustawy o VAT), w związku z kupowanymi dla klientów usługami gastronomicznymi.

Zapamiętaj! W orzecznictwie zauważa się, że nawet usługi hotelarskie, w ramach których świadczone są tylko usługi gastronomiczne, bez usług dodatkowych właściwych biurom podróży (np. transport, zakwaterowanie, organizacja wypoczynku), są usługami turystyki.

Przepisy dotyczące ograniczenia prawa do odliczenia nie odsyłały bowiem do definicji usług turystyki, zawartej w art. 119 ustawy o VAT.

Z powyższego wynikałoby, że podatnik VAT świadczący usługi hotelowe zaliczające się do szerszej kategorii usług turystyki, może (o ile usługi te są opodatkowane na zasadach innych aniżeli określone w art. 119 ustawy, czyli w procedurze szczególnej – marża w turystyce) rozliczyć podatek naliczony od nabytych usług gastronomicznych.

Okiem fiskusa

Jak wskazał przykładowo NSA w wyroku z 8 lipca 2021 r., I FSK 276/18, „(…) Za niedopuszczalną w ocenie sądu należałoby uznać więc sytuację, w której podatnik prowadzący działalność hotelarską i w związku z tym nabywający usługi gastronomiczne w celu ich odsprzedaży na rzecz swoich klientów, pozbawiony byłby prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych usług. W ten sposób ciężar ekonomiczny podatku poniósłby nie ostateczny konsument, jakim jest gość hotelowy, a przedsiębiorca. Jak już wskazano, najważniejszą cechą podatku od wartości dodanej jest jego neutralność, której realizacja polega na umożliwieniu podatnikowi obniżenia podatku należnego o kwoty podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług, związanych z jego działalnością gospodarczą. Skoro w prawie unijnym takie uprawnienie stanowi zasadę, to ograniczenie tego prawa może wynikać tylko z konkretnego przepisu prawa unijnego. Jeśli zatem w prawie unijnym nie ma regulacji pozwalającej wprost na ograniczenie prawa podatników do odliczenia, to prawo do odliczenia powinno być w pełni respektowane”.

Autor:

Łukasz Matusiakiewicz, radca prawny

Autor: Łukasz Matusiakiewicz

radca prawny specjalizującym się w prawie podatkowym i administracyjnym

Doradca VAT, Nr specjalny 72

Doradca VAT, Nr specjalny 72
Dostępny w wersji elektronicznej