Cesja praw i obowiązków wynikających z umowy przedwstępnej

Podatnik we wniosku o interpretację utrzymywał, że czynność polegająca na dokonaniu cesji praw i obowiązków wynikających z umowy przedwstępnej do nieruchomości mieszkalno-usługowej za wynagrodzeniem na rzecz innego podatnika VAT podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług jako dostawa towaru na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od VAT dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10 przy spełnieniu określonych warunków.

Z kolei w ocenie organu podatkowego – czynność przeniesienia przedmiotowych praw i obowiązków stanowi usługę, a nie dostawę towaru. Zdaniem Dyrektora KIS - przedmiotem cesji jest w takiej sytuacji prawo majątkowe nie towar, nawet jeżeli końcowym efektem przeniesienia wierzytelności jest dostawa towaru (ostateczne przeniesienie prawa do nieruchomości na rzecz cesjonariusza).

Sądy obu instancji nie zgodziły się z organem podatkowym. Podniosły bowiem, że trzeba uwzględniać cel ekonomiczny czynności, zasadniczy zamiar podatnika, jakim w rozpatrywanej sytuacji jest dostawa towaru w postaci lokalu mieszkalno-usługowego.

Przeczytaj także:

WIS przy cesji praw i obowiązków z umowy deweloperskiej
Sprawdź, czy można zastosować ulgę na złe długi w sytuacji cesji wierzytelności
Pamiętaj, że cesja wierzytelności poniżej wartości nominalnej nie podlega VAT

Zwrócono tez uwagę na konieczność oderwania definicji dostawy towaru od przeniesienia własności w rozumieniu cywilistycznym. Chodzi bowiem o to, że ograniczenie tej definicji do transakcji, na skutek których dochodzi do przeniesienia prawa własności, prowadziłoby do zawężenia zakresu opodatkowania podatkiem VAT, względnie do uznania transakcji o charakterze bardzo zbliżonym do dostawy towarów za świadczenie usług.

Jeśli chodzi o umowę przedwstępną - sama umowa nie przenosi własności nieruchomości, mimo że często przy sporządzeniu jej w formie aktu notarialnego, otwiera drogę do nabycia własności. Nie można jednak charakteru tej umowy oddzielać od kwestii nabycia własności nieruchomości (umowa przedwstępna nie stanowi celu samego w sobie). Zasadna pozostaje więc ocena, że umowa przedwstępna, jak i cesja tej umowy z ekonomicznego punktu widzenia realizują ten sam cel - dostawę towarów.