Uwaga! Wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe
Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę spowoduje, że zwiększą się kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe. Ten wzrost będzie dwustopniowy. Najpierw 1 stycznia minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 3.383 zł, natomiast od 1 lipca będzie to 3.450 zł.
Z tego artykułu dowiesz się m.in.:
- Jakie kary za przestępstwo skarbowe
- Kiedy może być nałożony mandat za wykroczenie skarbowe
- Kiedy można dostać mandat karny
- Jakie są limity kar grzywien z KKS w latach 2023 i 2022
Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę wpływa na wysokość kar
Rada Ministrów zaproponowała nową zwiększoną wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2023 roku. Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę od 1 stycznia 2023 r. ma wynosić 3.383 zł, co oznacza wzrost o 373 zł w stosunku do kwoty obowiązującej w 2022 roku (3.010 zł), a od 1 lipca 2023 r. do 3.450 zł, co oznacza wzrost o 440 zł w stosunku do kwoty z 2022 roku.
Jednocześnie minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych w 2023 roku ma wzrosnąć również dwustopniowo:
od 1 stycznia 2023 r. do 22,10 zł, co oznacza wzrost o 2,40 zł w stosunku do kwoty obowiązującej w 2022 roku, oraz
od 1 lipca 2023 r. do 22,50 zł, co oznacza wzrost o 2,80 zł w stosunku do kwoty z 2022 roku.
Oznacza to również wzrost zagrożenia za niedopełnienie obowiązków podatkowych. Corocznie kwoty grzywien, które stanowią kary za popełniane przestępstwa lub wykroczenia skarbowe są podwyższane ze względu na wzrost najniższej płacy ustalanej rozporządzeniem Rady Ministrów.
Odpowiedzialność za przestępstwa lub wykroczenia skarbowe dotyczy osób, które nie wywiązują się z obowiązków nałożonych przez przepisy podatkowe, np. niezłożenie w terminie zeznania PIT-36 lub innych deklaracji podatkowych stanowi wykroczenie skarbowe.
Jakie kary za przestępstwo skarbowe
Za przestępstwa skarbowe sąd może ukarać: grzywną w stawkach dziennych, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności. Wymierzając karę grzywny, określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej (najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720).
Sąd może też wymierzyć karę grzywny wyrokiem nakazowym w granicach nieprzekraczających wysokości 200 stawek dziennych. Ustalając stawkę dzienną, brane są pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe (stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności).
Przedsiębiorca, który rozpoczął działalność gospodarczą, zadeklarował, że będzie opodatkowany na zasadach ogólnych i będzie prowadził księgę przychodów i rozchodów. Niestety podczas kontroli okazało się, że wpłacał zaliczki na PIT w oparciu o prowadzone luźne zapiski, które nie odpowiadały wzorowi podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W takim przypadku może mu być postawiony zarzut popełnienia przestępstwa skarbowego. W myśl art. 60 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi księgi, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.
Oznacza to, że maksymalna kwota grzywny za to przestępstwo w 2023 roku może być orzeczona przez sąd w wysokości 10.825.920 zł (240 stawek × 45.108 zł – maksymalna stawka dzienna), gdy przestępstwo zostanie popełnione przed 1 lipca 2023 r., lub w wysokości 11.040.000 zł (240 stawek × 46.000 zł – maksymalna stawka dzienna), gdy przestępstwo zostanie popełnione po 30 czerwca 2023 r.
Kiedy może być nałożony mandat za wykroczenie skarbowe
Za wykroczenie Kodeks karny skarbowy przewiduje wyłącznie grzywnę, którą wymierza organ podatkowy (najczęściej urząd skarbowy) lub sąd. W takich przypadkach kara grzywny może być wymierzona przez sąd w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (w 2023 roku – od 1 stycznia od 338,30 zł do 67.660 zł i od 1 lipca od 345,00 zł do69.000 zł).
Mandat karny
Podatnik może być ukarany mandatem karnym za wykroczenie skarbowe, który wymierza tylko organ podatkowy za zgodą danej osoby. W takiej sytuacji grzywna jest określona w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (w 2023 roku – od 1 stycznia od 338,30 zł do 16.915 zł i od 1 lipca od 345,00 zł do 17.250 zł).
Wyrokiem nakazowym sąd może wymierzyć karę grzywny za wykroczenie skarbowe w granicach nieprzekraczających dziesięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (w 2023 roku – od 1 stycznia od 338,30 zł do 33.830 zł i od 1 lipca od 345,00 zł do 34.500 zł).
Należy też pamiętać o określeniu granicy między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym, gdyż decyduje to o kompetencji rozstrzygania sprawy – sąd lub organ podatkowy (inny organ finansowy).
Kodeks karny skarbowy określa, że wykroczeniem skarbowym jest czyn pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia (w 2023 roku będzie to: od 1 stycznia – 16.915 zł, od 1 lipca – 17.250 zł).
Limity kar grzywien z KKS w latach 2023 i 2022
Granica między wykroczeniem a przestępstwem (5-krotność minimalnego wynagrodzenia):
2023 rok – 16.915 zł od 1 stycznia,
2023 rok – 17.250 zł od 1 lipca,
2022 rok – 15.050 zł.
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez urząd skarbowy mandatem (od 1/10 do 5-krotności minimalnego wynagrodzenia):
2023 rok – od 338,30 zł do 16.915 zł od 1 stycznia,
2023 rok – od 345,00 zł do 17.250 zł od 1 lipca,
2022 rok – od 301 zł do 15.050 zł.
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez sąd wyrokiem (od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia):
2023 rok – od 338,30 zł do 67.660 zł od 1 stycznia,
2023 rok – od 345,00 zł do 69.000 zł od 1 lipca,
2022 rok– od 301 zł do 60.200 zł.
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez sąd nakazem (od 1/10 do 10-krotności minimalnego wynagrodzenia):
2023 rok – od 338,30 zł do 33.830 zł od 1 stycznia,
2023 rok – od 345,00 zł do 34.500 zł od 1 lipca,
2022 rok – od 301 zł do 30.100 zł.
Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny za przestępstwo w granicach nieprzekraczających wysokości 200 stawek dziennych. Od minimalnego wynagrodzenia zależy wysokość jednej stawki, która nie może być niższa od 1/30 tego wynagrodzenia do 400-krotności tej 1/30.
Stawka dzienna:
2023 rok – od 112,77 zł do 45.108 zł od 1 stycznia,
2023 rok– od 115,00 zł do 46.000 zł od 1 lipca,
2022 rok – od 100,33 zł do 40.132 zł.
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona wyrokiem:
2023 rok – od 1.127,70 zł do 32.477.760 zł od 1 stycznia,
2023 rok – od 1.150,00 zł do 33.120.000 zł od 1 lipca,
2022 rok – od 1.003,30 zł do 28.895.040 zł.
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona nakazem:
2023 rok – od 1.127,70 zł do 9.021.600 zł od 1 stycznia,
2023 rok – od 1.150,00 zł do 9.200.000 zł od 1 lipca,
2022 rok – od 1.003,30 zł do 8.026.400 zł.