Objaśnienia pakietu VAT e-commerce na przykładach resortu finansów

Patrycja Kubiesa

Autor: Patrycja Kubiesa

Dodano: 26 sierpnia 2021
  Objaśnienia pakietu VAT e-commerce na przykładach resortu finansów

Od 1 lipca 2021 r. obowiązują zmiany wprowadzone tzw. pakietem VAT e-commerce. Nowe przepisy dotyczą m.in. zmian w zakresie limitów przy transakcjach poza terytorium kraju, czy też umożliwiają rejestrację do celów VAT tylko w jednym kraju szerszemu gronu podatników. MF wydało objaśnienia podatkowe do VAT e-commerce. Zobacz, co z nich wynika dla Twojej pracy.

Jak było do 30 czerwca 2021 r.

Wcześniej podatnicy, którzy sprzedawali poza terytorium kraju, mieli do czynienia z kilkoma procedurami w zależności, od tego, czego one dotyczą.

Przykład 1

Podatnik zarejestrowany w Polsce produkuje w Polsce krzesła, które następnie sprzedaje przedsiębiorcom zarejestrowanym we Francji. Tym samym podatnik w Polsce zarejestrowany jest do celów VAT w Polsce. Jeśli nie dokonuje innych transakcji, które podlegają innym procedurom opodatkowania, to jest zarejestrowany do celów VAT jedynie w Polsce. W Polsce podatnik polski wykazuje wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, a podatnik francuski wykazuje wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, pod warunkiem spełnienia dodatkowych warunków ustawowych, np. posiadania numeru identyfikacyjnego do celów podatku VAT itp.

A co się dzieje, jeśli podatnik sprzedaje krzesła osobom fizycznym, tj. konsumentom mającym miejsce zamieszkania we Francji i tam je wysyła? Tu niestety sytuacja się komplikowała i istotne były limity dla celów sprzedaży wysyłkowej. 

WSTO obowiązuje od 1 lipca 2021 r.

Nowe przepisy wdrażają pojęcie tzw. WSTO. Wprowadzenie WSTO zastępuje dotychczasowe pojęcie sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju. WSTO dotyczy dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, który jest:

a) podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub

b) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, lub

c) każdym innym podmiotem niebędącym podatnikiem

– pod warunkiem że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz – miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane; nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem.

Istotne jest nawet pośrednie zaangażowanie w proces wysyłki towaru. Tym samym także m.in. w przypadkach, gdy:

wysyłka lub transport towarów są zlecane przez dostawcę osobie trzeciej, która dostarcza towary do nabywcy;

wysyłkę lub transport towarów dokonuje osoba trzecia, ale dostawca ponosi całkowitą lub częściową odpowiedzialność za dostarczenie towarów do nabywcy;

dostawca wystawia nabywcy fakturę i pobiera opłatę od nabywcy za wysyłkę lub transport, a następnie przekazuje je osobie trzeciej, która organizuje wysyłkę lub transport towarów;

dostawca w jakikolwiek sposób reklamuje nabywcy skorzystanie z usług dostawczych osoby trzeciej (zachęca do skorzystania), umożliwia kontakt nabywcy z osobą trzecią lub w inny sposób przekazuje osobie trzeciej informacje, które są jej potrzebne do dostarczenia towaru zamawiającemu.

Limit dla krajów 10.000 euro

Od 1 lipca br. został wprowadzony jednolity limit dla całej UE dla podatników dokonujących dostawy towarów w ramach WSTO oraz świadczących usługi telekomunikacyjne, usługi nadawcze lub usługi świadczone drogą elektroniczną wynoszący 10.000.00 euro. Limit jest liczony łącznie dla wszystkich krajów. Począwszy od 1 lipca 2021 r. należy przy analizie tego progu uwzględnić również usługi TBE i sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, które były realizowane w roku kalendarzowym 2020 oraz w pierwszej połowie 2021 roku.

Rozliczanie transakcji w innym kraju

Wraz ze zmianą przepisów została stworzona instytucja One Stop Shop, tzw. OSS. Umożliwia ona podatnikom:

elektroniczną rejestrację do celów VAT w jednym państwie członkowskim,

deklarowanie i płacenie należnego VAT w ramach jednej elektronicznej kwartalnej deklaracji,

współpracę z administracją podatkową państwa członkowskiego siedziby działalności gospodarczej, nawet jeśli dokonywane dostawy/świadczenie usług mają charakter transgraniczny.

Wybór opodatkowania w państwie konsumpcji

Wspomniany próg 42.000 zł – równowartość 10.000 euro (obowiązujący od 1 lipca 2021 r.) dotyczy łącznej sumy zarówno całkowitej wartości dostaw towarów dokonywanych w ramach WSTO, jak i usług telekomunikacyjnych nadawczych i elektronicznych świadczonych na rzecz konsumentów.

Poniżej tego progu transakcje są opodatkowane w państwie członkowskim, w którym podatnik świadczący te usługi telekomunikacyjne, nadawcze i świadczone drogą elektroniczną ma swoją siedzibę lub w którym znajdują się te towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu.

Przykładowo, jeżeli towary będą wysyłane z Polski przez podatnika, którego dotyczy wskazany próg, to WSTO będzie opodatkowana w Polsce. Jednak podatnik może wybrać opodatkowanie WSTO oraz usług TBE w państwie konsumpcji. Wybór następuje poprzez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru zawiadomienia o takim wyborze (elektronicznie na formularzu VAT-29).

Do 30 czerwca 2021 r. wybór miejsca opodatkowania następował poprzez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego, na 30 dni przed dokonaniem dostawy, począwszy od której chce korzystać z opcji, zawiadomienia o wyborze miejsca opodatkowania (papierowo lub elektronicznie na formularzu VAT-21).

Istotne jest również to, że jeśli podatnik wybierze opodatkowanie w innym państwie członkowskim, to będzie zobowiązany w terminie 30 dni od pierwszej transakcji po skorzystaniu z omawianej opcji przedstawić naczelnikowi urzędu skarbowego dokument potwierdzający zawiadomienie właściwego organu podatkowego w innym państwie członkowskim o zamiarze rozliczania w tym państwie członkowskim podatku od wartości dodanej z tytułu WSTO.

Co to w praktyce oznacza

Podatnik ma możliwość wyboru opodatkowania w państwie konsumpcji (fakultatywna opcja wyboru miejsca opodatkowania). Natomiast w przypadku przekroczenia wskazanego progu transakcje zawsze będą opodatkowane w państwie konsumpcji. Oznacza to, że jeżeli dokonujemy WSTO na terenie Niemiec, to mamy możliwość wybrania na własne życzenie opodatkowania w Niemczech, a nie w Polsce.

Określając miejsce opodatkowania WSTO dokonywanej począwszy od 1 lipca 2021 r., należy przy analizie tego progu uwzględnić również usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne oraz sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, które były realizowane w roku kalendarzowym 2020 oraz w pierwszej połowie 2021 roku.

Przykład 2

Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce (nieposiadający stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich) świadczy w latach 2020 i 2021 usługi elektroniczne na rzecz konsumentów zamieszkałych we Francji i Hiszpanii o następującej wartości:

w roku kalendarzowym 2020: 6.000 zł,

w pierwszej połowie 2021 r.: 3.000 zł,

w drugiej połowie 2021 r.: 2.000 zł.

Dodatkowo w 2020 i 2021 roku wysyła z Polski do konsumentów w Niemczech towary o następującej wartości:

w roku kalendarzowym 2020: 30.000 zł,

w pierwszej połowie 2021 r: 43.000 zł,

w drugiej połowie 2021 r.: 15.000 zł.

W tej sytuacji przedsiębiorca posiada siedzibę tylko w Polsce i towary są wysyłane wyłącznie z Polski. W poprzednim roku kalendarzowym 2020 nie został przekroczony próg obrotu w wysokości 42.000 zł obowiązujący od 1 lipca 2021 r. Ponieważ jednak próg obrotu w wysokości 42.000 zł w roku kalendarzowym 2021, który od 1 lipca 2021 r. ma zastosowanie również do WSTO, został przekroczony już w pierwszej połowie roku, od 1 lipca 2021 r. nastąpi przeniesienie miejsca opodatkowania świadczonych usług i dokonywanych dostaw.

W związku z tym przedsiębiorca musi opodatkować transakcje dokonane w drugiej połowie 2021 roku w miejscu konsumpcji, czyli odpowiednio usługi elektroniczne we Francji i Hiszpanii, natomiast WSTO w Niemczech. Przedsiębiorca może zdecydować się na rejestrację do celów VAT we wszystkich tych państwach członkowskich oraz składać deklaracje VAT i płacić VAT bezpośrednio w każdym z tych państw. Alternatywnie może zdecydować się na uproszczenie i korzystanie z OSS.

Przykład 3

Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce (nieposiadający stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich) sprzedaje telewizor konsumentowi w Belgii za pośrednictwem własnej strony internetowej. Towar zostaje wysłany z jego magazynu w Polsce do miejsca zamieszkania konsumenta w Belgii. Przedsiębiorca nie przekracza progu obrotów w wysokości 42.000 zł. W tej sytuacji przedsiębiorca posiada siedzibę tylko w Polsce i towary są wysyłane wyłącznie z Polski, a całkowita wartość sprzedaży nie przekracza progu 42.000 zł, zatem miejscem dostawy dokonanej na rzecz konsumenta jest Polska. Tym samym podatnik nie ma obowiązku rejestrowania się za granicą, czy rozliczania transakcji w procedurach szczególnych. Podatnik ma jednak prawo wybrać jako miejsce dostawy państwo członkowskie, do którego realizowane są dostawy (w tym przypadku Belgia). Podatnik:

musi złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru, zawiadomienia o takim wyborze na druku VAT-29;

ma obowiązek zarejestrować się do celów VAT w Belgii oraz tam rozliczać podatek VAT i dokonywać jego zapłaty;

po dokonaniu pierwszej dostawy będzie dodatkowo zobowiązany przedłożyć dokument potwierdzający zawiadomienie organu podatkowego w państwie członkowskim innym niż Polska o zamiarze rozliczania VAT z tytułu WSTO;

alternatywnie może wybrać również uproszczenie, to jest skorzystanie z OSS i rozliczać VAT.

Przykład 4

Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce sprzedaje towary za pośrednictwem własnej strony internetowej konsumentowi w Belgii. Towar jest transportowany do konsumenta przez spedytora. Koszty transportu ponosi belgijski konsument. Rozliczenie przebiega następująco. Przedsiębiorca wystawia konsumentowi fakturę za usługę transportu i po dokonaniu przez niego płatności zleca wykonanie usługi transportowej spedytorowi. Wysokość pobranej od konsumenta zapłaty za usługę transportową jest równa zapłacie przekazanej spedytorowi z tytułu wykonania przez niego usługi transportowej. Przedsiębiorca pobiera zatem od nabywcy opłaty za transport, a następnie zleca ten transport osobie trzeciej (spedytorowi). Oznacza to, że jest on pośrednio zaangażowany w transport i dochodzi do WSTO. Pozostałe zmiany w VAT: Miejsce dostawy przenosi się zatem do Belgii, jeżeli przedsiębiorca przekracza lub przekroczył próg obrotu w wysokości 42.000 zł lub dokonuje wyboru miejsca opodatkowania. Tym samym przedsiębiorca jest pośrednio zaangażowany w transport i dochodzi do WSTO. Skoro zatem miejsce dostawy to Belgia, to przedsiębiorca będzie tam zobowiązany do rozliczania podatku VAT. Tym samym może on również skorzystać z procedury szczególnej OSS.

Przykład 5

Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce (nieposiadający stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich), korzystający ze zwolnienia podmiotowego z art. 113 ustawy o VAT w 2020 i 2021 roku, wysyła z Polski do konsumentów w Niemczech za pośrednictwem własnego sklepu internetowego telefony komórkowe. W roku kalendarzowym 2020 wartość wysyłanych towarów w przeliczeniu na złote wynosi 40.000 zł, natomiast w pierwszej połowie 2021 roku wartość wysyłanych towarów w przeliczeniu na złote wynosi 40.700 zł. W lipcu 2021 roku przedsiębiorca otrzymał zamówienie na telefon o wartości 1.500 zł. W takiej sytuacji mimo, iż przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia w VAT w Polsce z uwagi na nieprzekroczenie limitu przychodów (zgodnie z art. 113 ustawy VAT), to jednak będzie zobowiązany do analizy warunków transakcji związanych z e-commerce. W poprzednim roku kalendarzowym (2020) nie został przekroczony próg obrotu w wysokości 42.000 zł obowiązujący od 1 lipca 2021 r. Ponieważ jednak próg 42.000 zł został przekroczony w lipcu 2021 roku miejscem opodatkowania dostawy, w związku z którą przekroczono tę kwotę, są Niemcy. W związku z tym przedsiębiorca musi opodatkować dostawę dokonaną w lipcu 2021 roku w Niemczech. Oczywiście przedsiębiorca może także skorzystać z procedury OSS i dokonywać rozliczenia tych transakcji za pośrednictwem polskiego urzędu.

Wyjaśnienie pojęcia SOTI

Sprzedaż na odległość towarów importowanych tzw. SOTI to dostawa towarów, które są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w wysyłce lub transporcie towarów, z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego. Muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

a) dostawa jest dokonywana do podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, której wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów nie podlega VAT, lub do innej osoby niebędącej podatnikiem (do konsumenta B2C),

b) dostarczone towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego.

Dostawa towarów obejmować będzie także przypadki, gdy dostawca pośrednio uczestniczy w wysyłce lub transporcie tych towarów (podobnie jak w przypadku WSTO). Tym samym, podobnie jak w przypadku WSTO, należy dokładnie przeanalizować warunki dokonywanych transakcji.

Przykład 6

Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce sprzedaje odzież osobom prywatnym zamieszkałym w Niemczech, za pośrednictwem sklepu internetowego. Przedsiębiorca jest zarejestrowany w systemie IOSS do procedury importu. Towary są wysyłane z jego magazynu w Chinach do miejsca zamieszkania osób prywatnych. Państwem importu są Niemcy. Wartość rzeczywista towaru (bez podatku) nie przekracza 150 euro. W takiej sytuacji państwem importu i jednocześnie państwem zakończenia wysyłki są Niemcy. Ponieważ stosowana jest procedura importu (IOSS) miejscem dostawy towarów są Niemcy. Dostawa towarów podlega VAT w Niemczech. Import tych towarów będzie zwolniony z VAT importowego.

Przykład 7

Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce sprzedaje odzież osobom prywatnym zamieszkałym w Polsce, za pośrednictwem platformy internetowej (podatnik ułatwiający dostawę). Towary są wysyłane z Chin do miejsca zamieszkania osób prywatnych. Państwem importu są Niemcy. Wartość rzeczywista towaru (bez podatku) nie przekracza 150 euro. W takiej sytuacji mamy do czynienia z dwiema dostawami:

1) dostawa towarów dokonana przez przedsiębiorcę na rzecz platformy (B2B),

2) sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI) dokonana przez platformę do osoby fizycznej (B2C).

Miejscem pierwszej dostawy towarów jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy, tj. Chiny. Dostawa ta nie podlega opodatkowaniu VAT w UE. W przypadku SOTI miejscem dostawy tych towarów jest Polska. Ponieważ państwo importu nie jest państwem przeznaczenia tych towarów, zatem miejscem dostawy towarów jest państwo zakończenia wysyłki lub transportu tych towarów – SOTI podlega VAT w Polsce. Platforma może skorzystać z IOSS i rozliczyć VAT w państwie członkowskim identyfikacji.

Autor:

Patrycja Kubiesa, doradca podatkowy

Patrycja Kubiesa

Autor: Patrycja Kubiesa

doradca podatkowy
Słowa kluczowe:
e-commerce

Doradca VAT, Nr specjalny 72

Doradca VAT, Nr specjalny 72
Dostępny w wersji elektronicznej