Uwaga! Błędy w ewidencyjnej części JPK dużo bardziej bolesne dla podatników

Zgodnie z § 21 KKS księgami są księgi rachunkowe, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencja, rejestr oraz inne podobne urządzenia ewidencyjne, do których prowadzenia zobowiązuje ustawa, a w szczególności zapisy kasy rejestrującej. Na gruncie KKS część ewidencyjna pliku JPK jest zatem księgą. Jednocześnie przepisy wskazują, iż księgą  nierzetelną jest taka, która jest prowadzona niezgodnie ze stanem rzeczywistym, a księgą wadliwą, która jest prowadzona niezgodnie z przepisem prawa.

Po pierwsze, podatnik może odpowiadać na gruncie art. 56 KKS. Jest to odpowiedzialność za składanie deklaracji, w której składający podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

Po drugie, podatnik może odpowiadać na gruncie art. 61 KKS, który wskazuje, iż kto nierzetelnie prowadzi księgę, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych, a w przypadku mniejszej wagi sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Po trzecie, podatnik może odpowiadać z art. 61a KKS, który określa, iż kto wbrew obowiązkowi nie przesyła księgi właściwemu organowi podatkowemu albo przesyła ją nierzetelną, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych, a w przypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Podatnicy najczęściej za uznanie księgi za nierzetelną otrzymują mandat karny. Do końca kwietnia 2021 roku ograniczenie w KKS wskazywało, iż mandat karny można otrzymać do wysokości dwukrotności minimalnego wynagrodzenia, zatem w 2021 roku do 5.600 zł. Nowelizacja ustawy o podatku akcyzowym wprowadziła jednak dla podatników „bonus”, w postaci zmiany w KKS, który od 1 maja 2021 r. powoduje, iż mandat karny można otrzymać do wysokości pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia – zatem w 2021 roku do wysokości 14.000 złotych. Jest to znacząca zmiana w stosunku do poprzedniego brzmienia przepisów.

Karą za wykroczenia skarbowe jest kara grzywny określona kwotowo.

Kara grzywny może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej (w 2021 roku jest to wartość od 280 zł do 56.000 zł).

Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających dziesięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (w 2021 roku kara może wynieść aż 28.000 zł).

Zgodnie z art. 16 KKS, nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu, jednocześnie art. 16a KKS wskazuje, iż w przypadku korekty deklaracji podatnik, który złożył prawnie skuteczną korektę deklaracji podatkowej i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie, a zatem w przypadku kiedy dokonujemy korekty deklaracji i spełnimy wszystkie warunki do jej skuteczności oraz dokonamy uregulowania podatku, nie będzie sankcji na gruncie KKS.

Podkreślić należy jednak, iż w przypadku części ewidencyjnej pliku JPK nie mówimy o deklaracji, zatem art. 16a KKS nie będzie chronił podatników. W takim przypadku winni oni złożyć czynny żal, w przypadku kiedy dokonują korekty części ewidencyjnej.