SLIM VAT 3: Kurs przeliczeniowy dla faktur korygujących

Do tej pory przyjmowało się (nie było przepisów regulujących tę kwestię), że kwoty w walutach obcych wykazywane na fakturach korygujących trzeba przeliczać według kursu właściwego dla korygowanej faktury pierwotnej.

Stanowisko takie uzasadniał fakt, że faktury korygujące nie stanowią samodzielnego dokumentu, lecz jedynie dokument korygujący treść faktur pierwotnych, zaś przyjęcie odmiennego stanowiska powodowałoby, że w przypadku faktur korygujących „zerujących” kwota z faktury korygującej nie odpowiadałaby najczęściej kwocie z faktury pierwotnej (zob. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 lutego 2007 r., sygn. akt I FSK 47/06).

Istniały jednak dwa wyjątki od tej zasady. Pierwszy z nich miał miejsce, jeżeli faktury korygujące dokumentują podwyższenie ceny na skutek okoliczności niemożliwych do przewidzenia w momencie zawierania umowy i wystawienia faktury.

Wówczas przyjmowało się, że kursem właściwym dla celów VAT do przeliczenia kwot w walucie obcej wskazanych na fakturze korygującej jest ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia tej faktury korygującej (zob. przykładowo wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z  2 marca 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 1665/09, czy interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 czerwca 2015 r., sygn. akt IBPP2/4512-245/15/BW).

Drugi wyjątek dotyczył zbiorczych faktur korygujących. Było tak, gdy podatnicy mogli stosować jeden kurs przeliczeniowy, tj. kurs waluty obcej.

Chodziło tu o kurs średni ogłoszony przez Narodowy Bank Polski (NBP) albo kurs wymiany ogłoszony przez Europejski Bank Centralny (EBC) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia zbiorczej faktury korygującej lub innego dokumentu korygującego (zob. przykładowo interpretację indywidualną dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 7 lutego 2017 r., nr 2461-IBPP4.4512.145.2016.2.LG czy interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z  12 maja 2017 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.113.2017.1.KM).

Od 1 lipca 2023 r. został dodany art. 31b ustawy o VAT. Znalazły się w nim zapisy, które wskazują, jakie kursy przeliczeniowe stosować dla faktur korygujących wystawianych do faktur pierwotnych wystawionych w walucie obcej.

Z przepisów tych wynika przede wszystkim sposób postępowania, w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania wyrażone w walucie obcej uległy zmianie. Z dodawanego art. 31b ust. 1 ustawy o VAT wynika wprost, że w przypadkach takich przeliczenia na złote dokonuje się według kursu danej waluty obcej przyjętego do przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania przed jej zmianą. Od tych zasad są przewidziane dwa wyjątki.

Po pierwsze, zasady obowiązującej dla faktur korygujących zmniejszających podatnicy mogą nie stosować w przypadku zbiorczych faktur korygujących wystawianych w przypadkach, gdy podatnik udzielając opustu lub obniżki ceny, może wystawić fakturę korygującą dotyczącą dostaw towarów lub świadczenia usług na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie (art. 106j ust. 3 ustawy o VAT).

W przypadkach takich podatnicy będą mieć możliwość (ale nie obowiązek – ma to być rozwiązanie fakultatywne) stosować do przeliczania kurs średni danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (względnie kurs wymiany opublikowany przez EBC na ten dzień; zob. projektowany art. 31b ust. 2 ustawy o VAT).

Po drugie, wskazane zasady nie mają zastosowania w przypadku korekt dokonywanych przez podatników stosujących dla celów VAT kursy przeliczeniowe właściwe do rozliczenia danej transakcji na gruncie przepisów o podatku dochodowym (możliwość taką przewiduje art. 31a ust. 2a ustawy o VAT).

W takich przypadkach odpowiednie zastosowanie mają przepisy o podatku dochodowym, obowiązujące tego podatnika na potrzeby rozliczenia danej transakcji (zob. dodawany art. 31b ust. 4 ustawy o VAT).

Ponadto został dodany przepis obowiązujący w przypadkach, gdy zagraniczny sprzedawca udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub świadczonych usług wykonanych w danym okresie na rzecz podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub podatnika, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT (tj. podatnika z tytułu odpowiednio importu usług oraz dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca), udokumentowanych fakturą (uznać należy, że chodzi o fakturę korygującą).

W przypadkach takich podatnik ten będzie mieć możliwość (ale nie obowiązek, ma to być rozwiązanie fakultatywne) przeliczenia na złote według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej, względnie według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (zob. projektowany art. 31b ust. 3 ustawy o VAT).