Obliczenie i zapłata podatku

W związku z tym, podatek obliczony w deklaracji podatkowej jest podatkiem do zapłaty do momentu, w którym decyzją organu podatkowego nie zostanie określona inna wysokość podatku. Ewentualna decyzja dotycząca podatku od towarów i usług jest decyzją o charakterze określającym, co oznacza, że wiąże się z nią obowiązek zapłaty odsetek o ile wartość podatku do zapłaty określona w decyzji będzie większa aniżeli wartość podatku do zapłaty wynikająca z deklaracji podatkowej.

Termin do zapłaty podatku jest taki, jak termin do złożenia deklaracji podatkowej, czyli do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Dodatkowo przepis oprócz wskazania podatnika, jako osoby zobowiązanej do zapłaty podatku, nakłada ten sam obowiązek również na jednostki, które są zobowiązane do zapłaty podatku w oparciu o art. 108 ustawy o VAT, czyli podmioty, które są zobowiązane do zapłaty podatku ze względu na fakt, że wystawiły fakturę VAT, niezależnie od tego czy podatek na tej fakturze jest w istocie należny. Wyjątek dotyczy obowiązku zapłaty podatku związanego z importem towarów. W tym wypadku szczególne zasady płatności podatku wynikają z art. 33 i 33b ustawy o VAT.

Podatnicy rozliczający się kwartalnie, wpłacają podatek w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Podatnicy, którzy dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego na rachunek urzędu skarbowego. Dodatkowo podatnicy nabywający środek transportu są zobowiązani do przedstawienia naczelnikowi urzędu skarbowego zgodnie z ustalonym wzorem informację o nabywanych środkach transportu. Do informacji dołącza się kopię faktury potwierdzającej nabycie środka transportu przez podatnika. Wzór informacji powinien być zgodny z rozporządzeniem ministra finansów z 26 czerwca 2012 r. w sprawie określenia wzoru informacji o wewnątrzwspólnotowym nabyciu środka transportu. Załącznikiem do tego rozporządzenia jest wzór deklaracji VAT-23 dotyczący nabycia środka transportu.

Artykuł 60 Ordynacji podatkowej

Za termin dokonania zapłaty podatku uważa się:

1) przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub w kasie podmiotu obsługującego organ podatkowy, lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w biurze usług płatniczych, w instytucji płatniczej, w małej instytucji płatniczej lub w instytucji pieniądza elektronicznego albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta;

2) w obrocie bezgotówkowym – dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika, rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej, w małej instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego na podstawie polecenia przelewu, a w przypadku zapłaty za pomocą instrumentu płatniczego innego niż polecenie przelewu, zwanego dalej "innym instrumentem płatniczym" - dzień uzyskania potwierdzenia autoryzacji transakcji płatniczej, o której mowa w art. 40 ust. 1 ustawy o usługach płatniczych.

§ 1a.  W przypadku polecenia przelewu z rachunku bankowego podatnika w banku lub instytucji kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w unijnej instytucji płatniczej w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy o usługach płatniczych lub unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, niemających siedziby lub oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za termin zapłaty podatku uważa się dzień złożenia zlecenia płatniczego przez podatnika, jeżeli wpłacana kwota zostanie uznana na rachunku bankowym organu podatkowego w terminie wskazanym w art. 54 ustawy o usługach płatniczych. W razie przekroczenia tego terminu za termin zapłaty uważa się dzień uznania kwoty na rachunku bankowym organu podatkowego.

§ 2.  Przepisy § 1 i 1a stosuje się również do wpłat dokonywanych przez płatnika lub inkasenta.

§ 2a. (uchylony).

§ 2b. (uchylony).

§ 2c. (uchylony).

§ 3.  Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności i po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, może określić, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wpłaty gotówkowej oraz polecenia przelewu na rachunek organu podatkowego, uwzględniając dane identyfikujące wpłacającego oraz tytuł wpłaty.

§ 4.  Zlecenia płatnicze na rzecz organów podatkowych mogą być składane również w formie dokumentu elektronicznego przy użyciu oprogramowania udostępnionego przez banki lub innego dostawcę usług płatniczych w rozumieniu ustawy o usługach płatniczych, uprawnionego do przyjmowania zleceń płatniczych albo w inny sposób uzgodniony z bankiem lub innym dostawcą usług płatniczych przyjmującym zlecenie.

§ 5.  Zlecenie płatnicze, o którym mowa w § 4, powinno zawierać dane identyfikujące wpłacającego, w tym identyfikator podatkowy, oraz powinno wskazywać tytuł wpłaty, przy czym niepodanie lub błędne podanie tych informacji stanowi podstawę do odmowy realizacji wpłaty gotówkowej lub polecenia przelewu.

§ 6.  Rozliczanie płatności na rzecz organów podatkowych następuje poprzez międzybankowy system rozliczeń elektronicznych w krajowej organizacji rozliczeniowej lub poprzez system elektronicznych rozrachunków międzyoddziałowych Narodowego Banku Polskiego.

Artykuł 61 Ordynacji podatkowej

§ 1.  Zapłata podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu.

§ 1a.  Zapłata opłaty skarbowej przez podatników, o których mowa w § 1, może nastąpić w gotówce.

§ 1b.  Zapłata podatków przez mikroprzedsiębiorców w rozumieniu ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców może nastąpić również w gotówce.

§ 2.  Formę rozliczeń, o której mowa w § 1, stosuje się również do wpłat kwot podatków pobranych przez płatników, jeżeli płatnicy spełniają warunki określone w § 1.

§ 3.  Przepisu § 1 nie stosuje się:

1) do zapłaty podatków niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą;

2) gdy zapłata podatku, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, jest dokonywana papierami wartościowymi lub znakami akcyzy;

3) do pobierania podatków przez płatników lub inkasentów.

§ 4.  Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, dopuścić zapłatę niektórych podatków papierami wartościowymi, określając szczegółowe zasady stosowania tej formy zapłaty podatku, termin i sposób dokonania zapłaty, rodzaj papieru wartościowego oraz sposób obliczenia jego wartości dla potrzeb zapłaty podatku.

Artykuł 61a Ordynacji podatkowej

§ 1.  Rada gminy, rada powiatu oraz sejmik województwa mogą, w drodze uchwały, dopuścić zapłatę podatków, stanowiących dochody odpowiednio budżetu gminy, powiatu lub województwa, za pomocą innego instrumentu płatniczego, w tym instrumentu płatniczego, na którym przechowywany jest pieniądz elektroniczny.

§ 2.  W przypadku wymienionym w § 1 za termin dokonania zapłaty podatku uważa się dzień obciążenia rachunku płatniczego podatnika, płatnika lub inkasenta lub jego rachunku w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, innego niż płatniczy, albo dzień pobrania wartości pieniężnej z pieniądza elektronicznego.

Artykuł 62 Ordynacji podatkowej

§ 1.  Jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z różnych tytułów, dokonaną wpłatę, z zastrzeżeniem § 2, zalicza się na poczet podatku, począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności, chyba że podatnik wskaże, na poczet którego zobowiązania dokonuje wpłaty.

§ 1a.  Jeżeli na podatniku ciążą koszty doręczonego upomnienia, dokonaną wpłatę zalicza się w pierwszej kolejności na poczet tych kosztów.

§ 2.  Jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z tytułu zaliczek na podatek, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaliczki, począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności.

§ 3.  Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w razie dokonywania wpłat na poczet rat, na jakie rozłożono podatek lub zaległość podatkową wraz z odsetkami za zwłokę oraz rat podatku.

§ 4.  W sprawie zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz kosztów upomnienia wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie, z zastrzeżeniem § 4a.

§ 4a.  Postanowienie, o którym mowa w § 4, wydaje się wyłącznie na wniosek, w przypadku, gdy:

1) wpłata w całości pokrywa kwotę główną zaległości wraz z odsetkami za zwłokę lub

2) zaliczenie wpłaty następuje w całości zgodnie z żądaniem podatnika lub

3) kwota wpłaty podlegającej zaliczeniu na poczet zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub kosztów upomnienia nie przekracza pięciokrotności kosztów upomnienia, lub

4) od wpłat dokonanych po terminie płatności nie naliczono odsetek za zwłokę zgodnie z art. 54 § 1 pkt 5.

§ 5.  Przepisy § 1-4a stosuje się odpowiednio do wpłat dokonywanych przez płatników, inkasentów, następców prawnych oraz osoby trzecie.

Artykuł 62a Ordynacji podatkowej

Przepisy dotyczące zapłaty podatku stosuje się odpowiednio do zaliczenia na poczet zobowiązania podatkowego środków pieniężnych przyjętych jako zabezpieczenie na podstawie art. 33d § 2 pkt 6 i 7.

Artykuł 62b Ordynacji podatkowej

§ 1.  Zapłata podatku może nastąpić także przez:

1) małżonka podatnika, jego zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę;

2) aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, jeżeli podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym;

3) inny podmiot w przypadku, gdy kwota podatku nie przekracza 1000 zł.

§ 2.  W przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 1 i 3, jeżeli treść dowodu zapłaty nie budzi wątpliwości co do przeznaczenia zapłaty na zobowiązanie podatnika uznaje się, że wpłata pochodzi ze środków podatnika.

§ 3.  W przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 1-3, przepisy dotyczące zapłaty podatku przez podatnika stosuje się odpowiednio.

Artykuł 206 dyrektywy 2006/112/WE

Każdy podatnik zobowiązany do zapłaty VAT musi zapłacić kwotę netto VAT w momencie składania deklaracji VAT przewidzianej w art. 250. Państwa członkowskie mogą, jednakże ustalić inny termin zapłaty tej kwoty lub pobrać zaliczki od tej kwoty.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 20 kwietnia 2017 r., I SA/Kr 93/17, LEX nr 2297060  

1. Instytucję zapłaty podatku z wystawionej faktury, o której stanowi art. 108 ust. 1 ustawy o VAT należy odróżnić od przewidzianej w art. 103 ust. 1 ustawy o VAT instytucji obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne, czy kwartalne, korelującą z instytucją rozliczenia podatku w ramach deklaracji podatkowej, o której mowa jest w art. 99 ustawy o VAT Tego podatku nie należy traktować jako podatku należnego w rozumieniu przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Nie ulega żadnej kwestii, że poprzez fakt wystawienia faktury powstaje obowiązek podatkowy oraz wynikająca z niego powinność uregulowania na rzecz Skarbu Państwa świadczenia. Konsekwencją właśnie roli faktury jest przepis art. 108 ust. 1 ustawy o VAT jest nakazanie wystawcy faktury VAT zapłatę wskazanego w niej podatku.

2. Kwota wiążąca się z zastosowaniem art. 108 ust. 1 ustawy o VAT nie stanowi też podatku należnego, tzn. nie wynika ze zdarzenia powodującego powstanie obowiązku podatkowego w związku z dokonaniem jednej z czynności wymienionych w art. 5 ustawy o VAT. Mimo, że źródłem tej należności nie jest jedna z czynności podlegających opodatkowaniu, to jednak nie wyklucza powyższe tego, że jest to zobowiązanie wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług, z tytułu samego wystawienia faktury. Jest to samoistna forma powstania obowiązku podatkowego w efekcie samego wystawienia faktury wskazującej kwotę podatku od towarów i usług. Stąd samo wystawienie "pustej faktury" rodzi zobowiązanie do zapłaty określonej tam kwoty wynikające z art. 108 ustawy o VAT Zatem wykazanie, że podatnik wystawiał puste faktury jest wystarczające do określenia tego zobowiązania. Zbędne jest zatem ustalanie, że podatnik nie wykonał żadnych czynności opodatkowanych.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 1 lutego 2017 r., I SA/Gd 1497/16, LEX nr 2239333  

Jeżeli podatnik uważa, że wadliwie rozliczył podatek, wówczas powinien złożyć deklarację korygującą. Złożenie korekty deklaracji mieści się bowiem w zakresie samoobliczenia, gdyż nie jest niczym innym, jak tylko rozliczeniem podatku - ponownym i poprawnym według wiedzy podatnika. Tam zatem gdzie ustawa z 2004 r. o podatku od towarów i usług nakłada na podatnika obowiązek obliczenia podatku, nie może on żądać od organu dokonania takiego obliczenia, stanowiłoby to bowiem przeniesienie tego obowiązku na organ, co byłoby sprzeczne z konstrukcją i celem poboru podatku w trybie samoobliczenia.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 9 września 2016 r., I FSK 1150/16, LEX nr 2167167  

Wykładnia art. 103 ust. 4 ustawy o VAT dokonywana w zgodzie z przepisami dyrektywy 2006/112/VAT, w tym przede wszystkim z art. 2 ust. 1 lit. b (ii), prowadzi do wniosku, nie dotyczy on przypadków, w których podatnik podatku od towarów i usług nabywa nowy środek transportu, którego nie rejestruje na terytorium kraju lub który będąc przez niego używany w kraju nie podlega rejestracji.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 16 stycznia 2013 r., I SA/Gd 814/12, LEX nr 1291513

"Ujemny podatek należny" nie jest kategorią abstrakcyjną, tj. taką która może być traktowana jako oderwana od dokonywanych w deklaracjach i decyzjach podatkowych rozliczeń. Niewątpliwie może zaistnieć sytuacja, że w danym miesiącu (jeżeli czynność sprzedaży była dokonana w poprzednim okresie) wystąpią ujemne wartości obrotu i podatku należnego np. poprzez korektę wprowadzającą ujemny podatek, która to stanowi element zwykłego rozliczenia za dany okres rozliczeniowy, w tym przypadku wynikający z dnia otrzymania potwierdzenie odbioru faktury korygującej. Z zasady miesięcznego rozliczenia podatku wynika, że wykazany w deklaracji podatek nie zawsze będzie kwotą należną do zapłaty. Wykazanie w deklaracji VAT-7 kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym może odnieść jedynie skutki do tej deklaracji, w której nadwyżkę wykazano (jeżeli kwota tej nadwyżki zostanie zadysponowana do zwrotu na rachunek bankowy) jak również na przyszłe okresy (tekst jedn.: w przypadku przeniesienia nadwyżki na następny okres rozliczeniowy). Nadwyżka, o której mowa wyżej nie będzie miała natomiast wpływu na powstałe zobowiązanie wobec budżetu państwa za wcześniejszy okres rozliczeniowy. Deklaracja za dany okres rozliczeniowy stanowi odrębne rozliczenie.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 6 października 2011 r., I SA/Sz 550/11, LEX nr 984534  

Uregulowanie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT przewiduje, że podatek wynikający z faktury, podlega zapłacie niezależnie od obowiązku podatkowego, który powstaje na zasadach ogólnych, tj. niezależnie od comiesięcznych czy kwartalnych rozliczeń podatku. Instytucję zapłaty podatku z wystawionej faktury, o której stanowi ten przepis, należy odróżnić od przewidzianej w art. 103 ust. 1 ustawy instytucji obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne czy kwartalne, korelującą z instytucją rozliczenia podatku w ramach deklaracji podatkowej. W konsekwencji, tego podatku nie należy traktować jako podatku należnego w rozumieniu przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, gdyż stanowi on podatek podlegający zapłacie. Za takim postrzeganiem tego podatku dodatkowo przemawia fakt, że nie jest to podatek, który może być pomniejszony o podatek naliczony.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 30 stycznia 2009 r., I FSK 1658/07, Mon.Pod. 2009/7/36-39