Czy opłaty wnoszone przez osoby przystępujące do struktur fundacji podlegają VAT

Fundacja jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Fundacja chciałaby w roku 2023 uporządkować częściowo pewne sprawy organizacyjne. Stąd od osób, które chciałyby uczestniczyć w wydarzeniach organizowanych przez fundację, czy otrzymywać na bieżąco informacje o wydarzeniach i reprezentujących fundację w swoich miejscowościach – fundacja oczekuje podawania swoich aktualnych danych, posiadania odpowiedniego wyszkolenia zarówno teoretycznego jak i praktycznego oraz wpłacania symbolicznej składki „członkowskiej” 10 zł miesięcznie.

Będzie to dowód na gotowość do otrzymywania informacji o wydarzeniach oraz zgodę na kontakt z istniejącymi w najbliższej okolicy. Fundacji zależy na tym, aby członkostwo/przywiązanie do Fundacji wiązało się nie tylko z „przywilejami”, ale też z obowiązkowymi szkoleniami realizowanymi przez fundację, co dawałoby klarowny obraz tego jak wiele osób, w których miejscowościach ma odpowiednie kwalifikacje nie tylko w zakresie umiejętności.

Wniesienie składki nie wiąże się dla takiej osoby z żadną wymierną korzyścią. W dalszym ciągu osoba ta może korzystać z odpłatnych wydarzeń rekreacyjnych i szkoleń (po wniesieniu opłaty) a także korzystać z wydarzeń nieodpłatnych.

Zdaniem fundacji, opłaty członkowskie nie stanowią wynagrodzenia za świadczenia podlegające opodatkowaniu VAT. W żadnym przypadku składka nie jest ekwiwalentem jakiegokolwiek świadczenia zwrotnego, które Fundacja realizowałaby na rzecz osoby wnoszącej opłatę. Nie występuje tu świadczenie usług ani sprzedaż towarów.

Jak wyjaśnił zaś dyrektor KIS:

„(…) Uwzględniając powyższe, jak również stanowisko Trybunału zaprezentowane w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development, zgodnie z którym korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, zaś w sytuacji, gdy taki związek nie istnieje (np. związek ma wyłącznie charakter pośredni, bo usługobiorcą jest cała branża a nie konkretny plantator), nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane VAT, stwierdzić należy, że co do zasady nie jest wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług płatność, która dokonywana jest jedynie w związku z przynależnością do określonej organizacji. Szczególnie gdy, jak w ostatnim z powołanych wyroków, organizacja ma dowolność co do przeznaczenia otrzymanych środków, zaś jej członkowie nie mają bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. W tym bowiem przypadku nie można uznać, że składka członkowska ma charakter zapłaty za usługę, bowiem brak było bezpośredniego związku pomiędzy płatnością a korzyściami jakie osiągają poszczególni jej członkowie. Powyższe rozważania nie mogą być jednak, co do zasady, stosowane wobec wszystkiego rodzaju składek członkowskich. Jeżeli bowiem określona organizacja została utworzona także w celu wykonywania na rzecz swoich członków jednego, czy kilku konkretnych świadczeń, to w tym przypadku składkę na jej rzecz można potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę) (…) W analizowanej sprawie wskazali Państwo, że fundacja nie będzie wykonywała żadnych świadczeń na rzecz członków (...). Wniesienie składki nie wiąże się dla takiej osoby z żadną wymierną korzyścią, poza samym przystąpieniem do jednego z (...). W dalszym ciągu osoba ta może korzystać z odpłatnych wydarzeń rekreacyjnych i szkoleń (po wniesieniu opłaty) a także korzystać z wydarzeń nieodpłatnych. członkowie (...) fundacji nie będą mieć bezpośredniego wpływu na spożytkowanie składki. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że skoro opłaty wnoszone przez osoby przystępujące do struktur (...) fundacji nie są zapłatą za jakiekolwiek czynności dokonywane na rzecz członków fundacji, to w konsekwencji nie stanowią one wynagrodzenia za świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wobec tego, opłat tych nie można uznać również za zaliczki na poczet świadczonych przez państwa usług”.