Nie każde przemieszczenie towarów do innego państwa UE to WDT

Dyrektor KIS analizował kwestię uznania za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów przemieszczenia:

‒ na terytorium Niemiec katalizatorów przeznaczonych do odzysku oraz

‒ na terytorium państw członkowskich innych niż Polska produktów w celu wykonania na nich badań.

W konsekwencji prowadzonej przez spółkę działalności powstają u niej różnego rodzaju odpady. Należą do nich m.in. zużyte lub zniszczone katalizatory, pochodzące np. z wyprodukowanych silników, które nie zostały dostarczone do jej klientów lub zostały przez nich zwrócone do spółki. Z uwagi na fakt, że katalizatory nie mają dla spółki ekonomicznej wartości, postanowiła ona przekazać je do utylizacji (odzysku).

W celu utylizacji spółka zawarła z kontrahentem z Niemiec umowę w zakresie przemieszczania odpadów przeznaczonych do odzysku. Spółka nieodpłatnie przekazuje katalizatory kontrahentowi z Niemiec. Zutylizowane katalizatory ani ich części nie są powrotnie transportowane do Polski, do spółki.

Powstałe w procesie utylizacji katalizatorów części, w tym składające się z metali szlachetnych, należą do kontrahenta niemieckiego. Według wiedzy spółki, podatnik niemiecki wykorzystuje je do produkcji nowych katalizatorów. Spółce przysługiwało w całości prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia katalizatorów. Czynności utylizacji katalizatorów są realizowane nieodpłatnie.

Poza tym kontrahenci UE otrzymują od spółki produkty w celu wykonania na nich zleconych badań, testów lub analiz jakościowych. W takich przypadkach spółka uiszcza na rzecz kontrahentów UE wynagrodzenie z tytułu wykonania przez nich usług w postaci badań.

Dyrektor KIS uznał, że przekazanie katalizatorów następuje w istocie jako nieodpłatna dostawa towarów uregulowana w art. 7 ust. 2 ustawy. Przypomniał, że opodatkowaniu podlega nie tylko odpłatna dostawa towarów, ale również nieodpłatna czynność z nią zrównana po spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy, tj. jeżeli:

- dokonującym nieodpłatnego przekazania jest podatnik podatku od towarów i usług,

- przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,

- przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu jego nabycia, importu lub wytworzenia.

Oznacza to, że cel takiego przekazania pozostaje bez znaczenia, podobnie jak i podmiot, na rzecz którego jest ono dokonywane (przepis wskazuje jedynie przykładowe sytuacje, które mogą zostać uznane za odpłatną dostawę towarów).

Stąd w odniesieniu do wywozu katalizatorów do utylizacji spółka, w ocenie DKIS, winna rozpoznać wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z kolei w odniesieniu do wywozu w celu badań – uznano że kontrahenci z UE mają ograniczenia we władaniu produktami. Zatem nie można stwierdzić, że nabywają oni prawo do rozporządzania produktami w charakterze zbliżonym do właściciela. Ich rola związana z omawianym przekazaniem ogranicza się jedynie do wykonania usługi na powierzonych do badań produktach i nie mają oni pozostawionej swobody co do dysponowania tymi produktami. Tym samym nie dochodzi/nie będzie dochodziło do przeniesienia prawa do rozporządzania przekazywanymi produktami jak właściciel, więc nie ma/nie będzie miała miejsca dostawa towarów.

U podstaw VAT leży obciążenie tym podatkiem konsumpcji, co jest realizowane poprzez doliczanie go do ceny nabywanych przez konsumentów dóbr. Faktyczny ciężar podatku jest przerzucany na kolejnych nabywców, aby w końcu obciążyć ostatniego nabywcę – konsumenta, który nie uczestniczy już w tym systemie i nie ma możliwości dalszego przerzucenia podatku.

Natomiast nieodpłatne przemieszczenie towarów do badań nie stanowi czynności, z którą ustawa o VAT wiązałaby powstanie obowiązku podatkowego. Przyczyną pozostawienia poza zakresem podatku VAT tych przemieszczeń jest brak ich konsumpcyjnego charakteru. Oznacza to, że odbiorca przekazywanych towarów nie konsumuje ich, nie jest też w wyniku dokonanego przemieszczenia zaspokojona jakakolwiek potrzeba, ani też nie pojawia się wskutek tego przysporzenie majątkowe.

Reasumując, przemieszczenie produktów do kontrahentów z UE w celu wykonania na nich badań nie podlega opodatkowaniu VAT.