Korekta odliczonego VAT związanego z zaliczką na zakup lokalu

Zgodnie z umową operatorską inwestycji dla lokalu prowadzona była inwestycja budowlana budynku z przeznaczeniem na świadczenie usług zakwaterowania oraz najmu lokali niemieszkalnych o innym przeznaczeniu na rzecz osób trzecich, jak również inne usługi towarzyszące usługom zakwaterowania oraz najmu.

Jako inwestor podatnik miał dzierżawić nabyty lokal oraz ponosić wszelkie koszty związane z utrzymaniem lokalu z zamiarem najmu wspomnianego lokalu. Na podstawie opłaconych faktur dokumentujących wpłatę zaliczki na poczet budowy inwestycji w deklaracji za czerwiec 2019 r. podatnik dokonał Pan odliczenia VAT naliczonego. Z posiadanych informacji inwestycja nie dobiegła końca, a w październiku 2022 r. podatnik otrzymał zawiadomienie o ogłoszeniu upadłości spółki. W związku z brakiem wykazywania czynności opodatkowanych VAT oraz powyżej przytoczoną sytuacją, podatnik wyrejestruje się z VAT.

Podatnik, powołując się na orzecznictwo TSUE, przekonywał że nie ma obowiązku korygowania (a w konsekwencji zwracania) odliczonego na podstawie faktury zaliczkowej VAT. Niedokonanie zakupu lokalu wynika z okoliczności, które pozostają poza kontrolą podatnika. Chodziło więc o argumentację co do tzw. zaniechanej inwestycji.

Dyrektor KIS nie zgodził się z tym zapatrywaniem. Podniósł, że nabywca jest zobowiązany do dokonania korekty odliczenia VAT naliczonego z tytułu zapłaconej zaliczki niezależnie od tego czy otrzymał zwrot tej zaliczki i czy została wystawiona na tę okoliczność faktura korygująca, jeżeli po wpłaceniu zaliczki okaże się, że dostawa nie zostanie ostatecznie zrealizowana. Odstąpienie od umowy należy bowiem uznać, zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy o VAT, za zmianę prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Jak wyjaśnił dalej organ:

„Korekty pełnej kwoty odliczonego VAT naliczonego, udokumentowanej fakturami dokumentującymi wpłatę przez Pana zaliczki na poczet budowy inwestycji (akademik) powinien Pan dokonać w części deklaracyjnej pliku JPK_VAT z deklaracją składanego za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła lub wystąpi zmiana prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, czyli w momencie odstąpienia (lub rozwiązania) zawartej z wykonawcą inwestycji (spółką) umowy.

W związku z powyższym, oceniając Pana stanowisko, należało uznać je za nieprawidłowe. Nawiązując natomiast do powołanych przez Pana we wniosku wyroków TSUE z 14 lutego 1985 r. w sprawie 268/83, z 21 marca 2000 r. w sprawie C-110/98 oraz z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95, jak również wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 sierpnia 2010 r. - sygn. I FSK 1067/09 czy wyroku Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Krakowie z 8 lutego 2012 – sygn. I SA/Kr 1842/11, wskazać należy, że ww. orzeczenia dotyczą korekty odliczenia w innym stanie faktycznym tj. w przypadku nabycia towarów lub usług związanych z inwestycją służącą czynnościom opodatkowanym, która z przyczyn niezależnych od nabywcy została zaniechana.

Natomiast w niniejszej sprawie w ogóle nie doszło do nabycia towaru (lokalu – pokoju w akademiku studenckim). Tym samym, w opisanej przez Pana sytuacji, korekta odliczenia nie jest związana z tym, że w wyniku zaniechania inwestycji nie wykorzysta Pan, jako podatnik, nabytego towaru do czynności opodatkowanych, lecz jest związana z tym, że w ostateczności nie nabył i nie nabędzie Pan towaru, który służyłby takim czynnościom”.

Przeczytaj także:

Jak ustalić moment powstania obowiązku podatkowego przy zaliczceJakie skutki wywołuje zwrot zaliczki zewidencjonowanej w kasie fiskalnejJak rozliczyć fakturę zaliczkową otrzymaną po korekcie tej faktury w związku ze zwrotem części zaliczki