Sankcja z tytułu braku prowadzenia ewidencji przy pomocy kas fiskalnych nie zawsze jest zasadna

Autor: Łukasz Matusiakiewicz

Dodano: 15 czerwca 2023
pułapka na myszy z banknotem jako przynentą

Ewidencjonowanie obrotu w podatku od towarów i usług ma na celu zabezpieczenie prawidłowego funkcjonowania podatku. Ustanowienie sankcji za brak ewidencjonowania w kasie rejestrującej ma charakter prewencyjny. Jednak mogą wystąpić przypadki, że wymierzenie sankcji, w tym jej wysokości, w okolicznościach konkretnej sprawy może okazać się nieadekwatna czyli naruszająca – wynikającą z prawa wspólnotowego – zasadę proporcjonalności.

Jeśli więc z tytułu braku prowadzenia ewidencji przy pomocy kas fiskalnych nie odnotowano poniesienia uszczerbku na wysokości zobowiązań podatkowych podatnika – nałożenie dodatkowego zobowiązania podatkowego było nieadekwatne do zaistniałej sytuacji i naruszałoby zasadę proporcjonalności.

W postępowaniu podatkowym ustalono, że spółka dokonywała m.in. wysyłkowej sprzedaży cyfrowych nośników danych (pendrive) na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Obrót tymi towarami podlega zaś obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W konsekwencji organ podatkowy ustalił dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów służących dalszej odsprzedaży.

NSA miał na uwadze okoliczność, że stosowanie sankcji VAT w razie nieprawidłowości w ewidencjonowaniu obrotu w kasie rejestrującej jest co do zasady dopuszczalne.

W jednym ze stosunkowo „świeżych” wyroków, tj. z 15 kwietnia 2021 r., sygn. akt C- 935/19 w sprawie TSUE uznał, że przepisy dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i zasadę proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, iż stoją one na przeszkodzie przepisom krajowym, które nakładają na podatnika, który błędnie zakwalifikował transakcję zwolnioną z podatku od wartości dodanej (VAT) jako transakcję podlegającą temu podatkowi, sankcję wynoszącą 20% kwoty zawyżenia zwrotu VAT nienależnie żądanej, w zakresie, w jakim sankcja ta ma zastosowanie bez rozróżnienia zarówno w sytuacji, w której nieprawidłowość wynika z błędu w ocenie popełnionego przez strony transakcji co do podlegania przez dostawę opodatkowaniu, który to błąd cechuje brak przesłanek wskazujących na oszustwo i uszczuplenia wpływów do skarbu państwa, jak i w sytuacji, w której nie występują takie szczególne okoliczności.

W ocenie NSA wykładnia prounijna dokonana w wyroku TSUE powinna również mieć zastosowanie w rozpatrywanej sprawie.

Przeczytaj także:

Autor:

Łukasz Matusiakiewicz

Źródło:

Wyrok NSA z 25 maja 2022 r., I FSK 303/22

Autor: Łukasz Matusiakiewicz

radca prawny specjalizującym się w prawie podatkowym i administracyjnym
Słowa kluczowe:
sankcja VAT

Doradca VAT, Nr 220

Doradca VAT, Nr 220
Dostępny w wersji elektronicznej