Import rzeczy związanych ze zmianą miejsca zamieszkania danej osoby fizycznej

Najważniejszą przesłanką dla możliwości korzystania ze zwolnienia jest zmiana miejsca zamieszkania, na miejsce zamieszkania na terytorium Polski. W sytuacji „przeprowadzki” do innego państwa naturalnym jest, że osoby zmieniające miejsce zamieszkania chcą zabrać ze sobą majątek należący do nich w państwie, z którego emigrują. Tego rodzaju przemieszczenie towarów nie będzie opodatkowane VAT, z tym, że dla korzystania ze zwolnienia spełnione muszą być określone przesłanki. Przede wszystkim importowane rzeczy nie mogą być związane z prowadzoną poza granicami Polski działalnością gospodarczą, jak również nie mogą być w Polsce wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.

Do przesłanek, które muszą zostać spełnione dla możliwości korzystania ze zwolnienia należą również:

1) Fakt, że przywóz dotyczy rzeczy, które podatnik zakupił minimum 6 miesięcy przed zmiana miejsca zamieszkania. Zakup rzeczy bezpośrednio przed zmianą miejsca zamieszkania rodzi bowiem wątpliwości czy rzecz ta nie została zakupiona wyłącznie po to, aby korzystając ze zwolnienia podatkowego podatnik mógł ją przewieźć na terytorium Polski. W związku z tym o ile podatnik przewozi do Polski towary nieprzeznaczone do konsumpcji, to przepis stawia wymóg, aby towary te musiały służyć osobie zmieniającej miejsce zamieszkania do osobistego użytku, na terenie państwa, z którego się przeprowadza, przez okres co najmniej 6 miesięcy przed dniem, w którym osoba ta przestała mieć miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego.

2) Okoliczność, że przewożone rzeczy będą używane na terytorium kraju do takiego samego celu, w jakim były używane na terytorium państwa trzeciego. Oznacza to, że jeżeli podatnik wykorzystywał importowane towary do użytku osobistego na terenie państwa, z którego przenosi miejsce zamieszkania, to również na terenie naszego kraju rzeczy te powinny mu służyć wyłącznie do osobistego użytku.

3) Okoliczność, że osoba fizyczna zmieniająca miejsce zamieszkania, swoje poprzednie miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego posiadała nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy poprzedzających zmianę. W drodze wyjątku zwolnienie może być stosowane również do importu rzeczy osobistego użytku osoby fizycznej, która miała miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego przez okres krótszy niż 12 miesięcy, ale nie krótszy niż 6 miesięcy, jeżeli osoba ta uprawdopodobni, że nie miała wpływu na skrócenie okresu tego zamieszkania.

4) Ze zwolnienia korzystają rzeczy, które przez okres12 miesięcy od dnia zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu nie mogą zostać oddane jako zabezpieczenie, sprzedane, wynajęte, użyczone, wydzierżawione lub w inny sposób odstąpione odpłatnie lub nieodpłatnie bez wcześniejszego poinformowania o tym organu celnego. Jednocześnie, jeżeli podatnik sprzeda lub przeniesie prawo własności rzeczy w inny sposób, wynajmie je, użyczy, wydzierżawi lub inaczej odstąpieni przed upływem terminu 12 miesięcy, to rzeczy te będą opodatkowane podatkiem VAT. Opodatkowanie nastąpi według stawek obowiązujących w dniu tego sprzedania/odstąpienia, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny. Z treści przepisu wynika więc, że jeżeli osoba korzystająca z omawianego zwolnienia dokona zbycia zaimportowanej rzeczy, to konsekwencją takiego zbycia będzie obowiązek uiszczenia podatku od importu.

5) Import rzeczy powinien zostać zgłoszony do procedury dopuszczenia do obrotu przed upływem 12 miesięcy od dnia przeniesienia miejsca zamieszkania. Co do zasady podatnicy najpierw zmieniają miejsce zamieszkania, a dopiero w następnej kolejności przewożą należące do nich mienie.

Przepisy w wyjątkowych wypadkach dopuszczają odwrotna kolejność. Zwolnienie może być bowiem stosowane w odniesieniu do rzeczy zgłoszonych do procedury dopuszczenia do obrotu przed dniem przeniesienia miejsca zamieszkania. W takiej sytuacji konieczne jest jednak spełnienie dodatkowych wymagań, a mianowicie podatnik musi zobowiązać się do przeniesienia miejsca zamieszkania przed upływem 6 miesięcy od dnia przedstawienia organowi celnemu takiego zobowiązania. Dodatkowo podatnik ma obowiązek złożenia zabezpieczenia w celu zagwarantowania pokrycia kwoty podatku, która powstałaby do uregulowania, w przypadku, gdyby jednak ostatecznie dana osoba miejsca zamieszkania nie zmieniła.

Dodatkowo przepisy przewidują możliwość zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu po upływie opisanego 12-miesięcznego terminu. Jeżeli zgłoszenie dopuszczenia do obrotu nastąpiłoby po upływie 12 miesięcy od daty zmiany miejsca zamieszkania to, w drodze wyjątku od zasady, osoba zmieniająca miejsce zamieszkania, może zastosować zwolnienie, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jej winy. Pamiętać należy, że przepis wskazuje również szczególne typy towarów, w odniesieniu do których nie ma prawa do korzystania ze zwolnienia, do tych towarów należą:

• napoje alkoholowe;
• tytoń i wyroby tytoniowe;
• środki transportu przeznaczone do działalności gospodarczej;
• artykuły potrzebne do wykonywania zawodu lub zajęcia, inne niż przenośne przedmioty sztuki stosowanej lub wyzwolonej.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 12 czerwca 2013 r., I SA/Bk 137/13, LEX nr 1400841

Faktyczne przeniesienie miejsca zamieszkania na obszar Wspólnoty jako warunek zwolnienia z akcyzy oraz VAT.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 25 stycznia 2011 r., I SA/Gd 1265/10, LEX nr 747831  

1. Zwolnieniem z należności przywozowych objęte zostały rzeczy osobistego użytku osoby przenoszącej miejsce zamieszkania z kraju trzeciego na terytorium Polski, czyli takie, które były w posiadaniu osoby przesiedlającej się w jej poprzednim miejscu zamieszkania i były tam przez nią używane.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 11 grudnia 2009 r., I SA/Bk 503/09, LEX nr 549673

Przepis art. 47 ust. 1 u.p.t.u. i § 30 ust. 1 rozporządzenia z 26 kwietnia 2004 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz. U. 2004 Nr 97 poz. 966) dotyczące zwolnień mienia przesiedleńczego od podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego nie przewidują wymogu zarejestrowania pojazdu w kraju trzecim, jako warunku uzyskania przez posiadacza pojazdu zwolnienia z należności podatkowych.